Właściwe odżywianie jest integralną częścią dobrego samopoczucia i zdrowia. Obecnie Polska ma jeden z najwyższych wskaźników otyłości w Europie, gdzie ponad połowa dorosłych i jedno na czworo dzieci definiuje się jako osoby z nadwagą lub otyłością. Otyłość jest wynikiem spożywania niezdrowych porcji wysoko przetworzonej żywności, takiej jak dania na wynos i napoje słodzone. Nie trzeba dodawać, że ta żywność jest coraz chętniej spożywana przez współczesne społeczeństwo i stale rośnie liczba osób zapadających na choroby przewlekłe.
Częścią dobrego samopoczucia i ograniczania chorób przewlekłych jest stosowanie zróżnicowanej, zbilansowanej diety bogatej w pełnowartościowe produkty spożywcze.
Warstwa fundamentowa piramidy żywieniowej
Warstwa fundamentowa piramidy koncentruje się na żywności pochodzenia roślinnego, takiej jak warzywa i rośliny strączkowe, owoce oraz zboża. Pokarmy roślinne są bogate w witaminy, minerały i przeciwutleniacze, które nie tylko pozwalają na utrzymanie podstawowego metabolizmu tkanek, ale także obniżają śmiertelność komórek wynikających ze starzenia. Są również bogate w błonnik i niskotłuszczowe, dzięki czemu zapewniają dłuższe poczucie sytości.
Błonnik dodatkowo wspomaga funkcjonowanie jelita, zwiększa aktywność perystaltyczną i odżywia mikroflorę, która stanowi jeden z kluczowych czynników utrzymujących stabilność bariery jelito-krew i właściwe funkcjonowanie układu immunologicznego. Ziarna zbóż tworzą również podstawową warstwę trójkąta i odzwierciedlają ich rolę w zmniejszaniu ryzyka chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca i choroby serca.
Piramida żywieniowa – warstwa środkowa
Warstwa środkowa piramidy żywieniowej poleca produkty mleczne, takie jak mleko, jogurt i ser, a także chude mięso, drób, ryby, jajka i orzechy. Te pokarmy są ważne w naszej diecie w umiarkowanych ilościach, dzięki czemu możemy uzyskać białko do wzrostu mięśni oraz tłuszcze, witaminy i minerały do naprawy komórek i wzmocnienia naszego układu odpornościowego.
Górna warstwa piramidy zachęca do stosowania zdrowych tłuszczów roślinnych, aby wspierać zdrowie serca i funkcje mózgu. Wśród tłuszczów w szczególności trzeba zwracać uwagę na tłuszcze nienasycone, które nie mogą być syntetyzowane przez nasze komórki. Tłuszcze te nie tylko stanowią jeden z głównych składników błon komórkowych, ale także wchodzą w skład osłonek mielinowych neuronów, które usprawniają transfer sygnału w obrębie tkanki mózgu rdzenia kręgowego i nerwów. Dodatkowo tłuszcze wielonienasycone są wykorzystywane przez komórki odpornościowe jako substrat w syntezie czynników wykorzystywanych w komunikacji międzykomórkowej.
Jakich pokarmów powinniśmy unikać?
Pokarmy z tak zwanymi „złymi tłuszczami” to te bogate w tłuszcze nasycone i „tłuszcze trans”. Rodzaje żywności o wysokiej zawartości niezdrowego tłuszczu obejmują ciastka, margarynę i dania na wynos, takie jak hamburgery i frytki. Spożywanie pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone zwiększa poziom cholesterolu we krwi i zwiększa ryzyko chorób serca. Dodatkowym problemem jest nadmiar cukru w diecie, zwłaszcza „cukru ukrytego” dodawanego do produktów w trakcie przetwarzania. Należy więc wnikliwie czytać skład wszelkiego rodzaju przekąsek, które w dużej mierze jedynie „udają” zdrowe.
Piramida żywieniowa to nie wszystko! Polecamy jeszcze artykuł o diecie w anemii!
