Zmiana czasu to przestawienie zegarków o godzinę w przód lub w tył. Niby to tylko jedna godzina, ale okazuje się, że znaczna część społeczeństwa odczuwa jej skutki uboczne. Jaki może mieć wpływ na nasze życie zmiana czasu i jak sobie z nią poradzić? Dodatkowo – skąd wzięła się zmiana czasu i jakie plany ma wobec niej Unia Europejska? Odpowiedzi w poniżej!
Zmiana czasu z letniego na zimowy – kiedy?
Zwykle czas z letniego na zimowy zmieniamy w ostatni weekend października. W nocy z soboty na niedzielę (o 3:00 w nocy) należy cofnąć wskazówki lub cyferki zegara o jedną godzinę. Czas zimowy obowiązuje od końca października do końca marca.
Zmiana czasu z zimowego na letni – kiedy?
Czas letni rozpoczyna się w ostatni weekend marca. Wtedy (odwrotnie niż w październiku!) przestawiamy wskazania zegarów o jedną godzinę do przodu. Czas letni obowiązuje od końca marca do końca października. Co ciekawe zmianę czasu reguluje odpowiednie rozporządzenie prezesa rady ministrów, czyli Premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej!
Kiedy ostatnia zmiana czasu?
W chwili zmiany czasu z letniego na zimowy w roku 2019 wiemy, iż czekają nas (prawdopodobnie) co najmniej cztery zmiany czasu (2 lata). Zatem ostatnią zmianę czasu zanotujemy w 2021 roku. Później prawdopodobnie na stałe zagości czas letni. Tak opowiada się – przynajmniej na chwilę obecną – 80% badanych Polaków. To chyba dobre rozwiązanie, gdyż słońce (gdyby dzisiaj zimą obowiązywał czas letni) zachodziłoby o godzinę późnej. To spora oszczędność, bo właśnie na ten czas przypada największa aktywność ludzka. Chodzi m.in. o oszczędności poczynionych na elektryczności. Po sezonie zimowym mogą być one liczone w skali kraju nawet w miliardach złotych. Finansowe oszczędności to nie wszystko, bo w myśl autorów dyrektywy unijnej o zmianie czasu, ma to być projekt proekologiczny! Dyrektywa jest już przegłosowana, zatem czas na zmianę!
Skąd wzięła się zmiana czasu?
Teoria zmiany czasu wiąże się z tym samym, co założenia w/w dyrektywy unijnej. Chodziło bowiem głównie o lepsze wykorzystanie światła dziennego podczas krótkiego dnia zimowego i dłuższego dnia letniego. Pierwszym krajem, który 30 kwietnia 1916 r. wprowadził zmianę czasu z zimowego na letni były Niemcy. Kraj ten liczył wtedy na to, że oszczędzona w ten sposób energia (głównie węgiel) pomoże w wygraniu wojny. Niestety inne kraje poczyniły te same kroki…
Zatem zmiana czasu wiązała się z oszczędnościami, które – przynajmniej w teorii – miały dać przewagę nad konkurencją czy to w trakcie wojny, czy pod względem ekonomicznym? Czy zmiana czasu przyniosła oczekiwane rezultaty – tu ciężko jest jednoznacznie stwierdzić czy tak było, czy nie! Chodzi bowiem o to, że od czasu wprowadzenia czasu letniego i zimowego świat rozwinął się znacząco, a styl życia zmienił się diametralnie. Dlatego właśnie zniesienie zmiany czasu jest kolejną próbą dopasowania się do sytuacji i poczynienia kolejnych oszczędności i udogodnień.
Jak zmiana czasu wpływ na zdrowie i samopoczucie?
Wydaje się, iż zmiana czasu to tylko dodatkowa lub zagubiona godzina, dzięki której przynajmniej jednego dnia się wyśpimy albo – przy zmianie na czasu letni – będziemy mieli o 60 minut mniej nocnego wypoczynku. Okazuje się, że jedna godzina stracona lub zyskana nie jest tu problemem samym w sobie…
Chodzi bowiem o całościowe przesunięcie rytmu dobowego względem czasu słonecznego. Każdy człowiek ma w sobie „wbudowany” ewolucyjnie zegar biologiczny, który współgra z porą dnia i nocy. To właśnie ten „zegar” każe nam w porze nocnej spać, a za dnia sprawia, że (przynajmniej o określonych porach) jesteśmy bardziej aktywni.
Zmiana czasu przesuwa każdy z tych elementów o godzinę względem odczuwanego przez nasze organizmy czasu słonecznego. Może to negatywnie wpłynąć na koncentracje, wydajność, powodować uczucie zmęczenia, osłabienia i senność. Jest to szczególnie niebezpieczne zwłaszcza podczas jazdy samochodem.
Każdy, kto regularnie, o tych samych porach wraca z pracy samochodem, odczuje tę różnicę. Przykładowo kiedy o 16:00 w październiku czasu letniego było jeszcze jasno, tak po zmianie czasu na zimowy może okazać się, że wracamy już po zmroku.
Jak radzić sobie ze skutkami ubocznymi zmiany czasu?
Większość badanych osób zgodnie twierdzi, że zmiana czasu z letniego na zimowy pogłębia jeszcze bardziej tzw. jesienną lub „zimową depresję”. Chodzi tu o złe samopoczucie, senność i gorszy nastrój spowodowany co raz krótszym dniem, pogodą i chłodem. Stąd m.in. wspomniana już dyrektywa znosząca zmianę czasu i pomysł, by pozostawić w Polsce czas letni.
Aby jednak zminimalizować negatywny wpływ zmiany czasu z letniego na zimowy zaleca się poświęcenie większej uwagi na odpoczynek. Jeśli przykładowo chodzimy spać o stałej porze, uwzględnijmy tu zmianę czasu i przez kilka dni, stopniowo dochodźmy do właściwej godziny w „nowym czasie”.
Warto jest zadbać o dotlenienie organizmu i dodatkowy, lekki wysiłek fizyczny w postaci biegania, jazdy na rowerze czy spaceru, a jeśli pogoda nie pozwoli na aktywność plenerową, skorzystajmy z usług siłowni lub klubu fitness.
Przed podróżą samochodem dobra kawa nie będzie złym pomysłem. Kiedy zaś droga zacznie nas męczyć, nie bójmy się zatrzymać na najbliższej stacji benzynowej na krótki odpoczynek, podczas którego wykonamy kilka prostych ćwiczeń fizycznych albo chociaż rozciągniemy mięśnie i sprawimy, że nasz mózg bardziej się dotleni! Spowoduje to wzrost koncentracji i zmniejszenie się poziomu senności!
AK
