Już od wielu lat prezydent jednego z polskich miast ma bardzo innowacyjne zapędy. Pierwszy raz o nowatorskich rozwiązaniach słyszeć się dało zaraz po tym, jak ów człowiek objął władzę. W 2003 roku mówiło się jednak o kolejce gondolowej, ale wraz z rozwojem techniki, w 2019 r. plany tyczą się już kolei jednoszynowej czyli tzw. „monorail-u”. Dlaczego Rzeszów, bo o nim mowa, nie mógł wcześniej wybudować nowoczesnej kolei, która jest tańsza, bardziej ekologiczna i o wiele łatwiejsza w budowie niż np. metro czy sieć tramwajowa?
Tadeusz Ferenc – prezydent miasta Rzeszowa
Prawda jest taka, że odkąd Tadeusz Ferenc (2002 r.) został prezydentem miasta Rzeszowa, wiele zmieniło się dla jego mieszkańców na lepsze. Co więcej, choć Podkarpacie nazywane jest „bastionem PiS-u”, Tadeusz Ferenc do partii rządzącej nie należy. Wywodzi się z ugrupowania lewicowego, a obecnie ma własną partię działającą lokalnie.
Bardziej szokuje jednak fakt, iż od kiedy Tadeusz Ferenc jest prezydentem Rzeszowa, nie uzyskuje – mimo podejmowanych wysiłków – zbyt wielkiego poparcia w wyborach do sejmu czy senatu. Wszystko przez to, iż mieszkańcy nie chcą stracić tak dobrego polityka stojącego na czele miasta. Jakby tego było mało w kampanii wyborczej roku 2019 mieszkańcy wprost zaprotestowali przeciwko kandydowaniu T. Ferenca do sejmu. Rzeszowianie argumentowali protesty tym, że nie ma lepszego kandydata na to stanowisko jak Ferenc i nie chcą, aby ten „uciekł” do Warszawy.
Efekty czterech kadencji rządów prezydenta miasta Rzeszowa widać i czuć na każdym kroku. Region ma niewielkie bezrobocie, rozwija się park technologiczny, miasto jest zadbane i rozrasta się powoli do rangi metropolii po drodze wprowadzając innowacyjne technologie. I tak są tam m.in. klimatyzowane przystanki autobusowe (w zimie ogrzewane), autobusy na gaz ziemny (a ostatnio też całkowicie elektryczne), budują się drogi, osiedla, mosty… Od 2002 r. – od kiedy Tadeusz Ferenc objął do dzisiaj piastowane stanowisko – mówi się też o kolejce mającej rozwiązać problemy komunikacyjne miasta.
Kolejka jednoszynowa w Rzeszowie?
Na początku mówiło się o kolejce gondolowej polskiej konstrukcji mającej funkcjonować podobnie jak ta na wyciągu narciarskim. Jednak o tym szybko ucichło. Od kilku dobrych lat mówi się o rozwiązaniu zwanym z angielskiego monorail czyli o kolei jednoszynowej.
Kolejka miałaby poruszać się na szynie zbudowanej ponad jezdniami. Rozwiązanie takie z powodzeniem stosowane jest w Chinach, gdzie przewodzi ilości pasażerów liczone w milionach dziennie, przy czym ten środek transportu zaliczany jest również do najszybszych i najbardziej efektywnych nie mówiąc już o wygodzie.
Ostatnio lokalne media rozpisują się, o współpracy z firmą Bombardier i o tym jak wiceprezydent miasta, Marek Ustrobiński i inni przedstawiciele Ratusza zostali zaproszeni na Chińską wystawę Smart Expo do Chongqing. Rozmawiali tam z różnymi firmami o badaniach nad ruchem, przygotowaniu dokumentacji i technologiach, jakie miałyby być w rzeszowskim monorailu zastosowane (więcej o samej delegacji na rzeszow.wyborcza.pl).
PiS zablokował plany T. Ferenca?
Niestety na polu legislacyjnym mamy mały zgrzyt. Prawo polskie nie pozwalało na budowę kolei jednoszynowej. Specjalnie piszemy „nie pozwalało”, bo również nie zabraniało. Dokładnie rzecz ujmując chodzi o Ustawę o publicznym transporcie zbiorowym, gdzie wymienione są rodzaje transportu możliwe do użytku w naszym kraju, jednak nie ma tam mowy o kolei poruszającej się na pojedynczej szynie. Dlaczego? W momencie pisania ustawy takie rozwiązania nie istniały lub były dopiero w fazie projektowania.
Delegacje z Rzeszowa z Tadeuszem Ferencem jeździły do Warszawy zabiegając o zmiany odpowiednich zapisów, dokładnie o dodanie jednego, krótkiego zapisu o koeli poruszającej się na jednej szynie. Postulaty rzeszowskich władz zostały jednak odrzucone. Media podały za ratuszem, że prace nad kolejką jednoszynową nie mogą ruszyć, ze względu na odpowiednie blokady legislacyjne.
Czy prawo polskie pozwala na budowę kolei jednoszynowej monorail lub maglev?
Okazuje się, że tak. Prawo zostało zmienione w 2018 r. Nie wiemy jednak, dlaczego nikt z posłów nie poinformował o tym prezydenta Ferenca. Informacja byłaby o tyle użyteczna, że w/w Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym i jej najbardziej dla Rzeszowa istotne zapisy zostały zmienione inną ustawą. Tu jednak należałoby się dobrze w owe przepisy wczytać i wiedzieć dokładnie, gdzie należy szukać najbardziej istotnych zapisów.
Chodzi tu o Ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych, a dokładnie o jej artykuł nr 59:
Art. 59. W ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2136 i 2371) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4 w ust. 1:
a) po pkt 9 dodaje się pkt 9a w brzmieniu: „9a) autobus zeroemisyjny – autobus zeroemisyjny w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. poz. 317);”,
b) pkt 19 otrzymuje brzmienie: „19) transport inny szynowy – przewóz osób środkiem transportu poruszającym się po szynach lub torach kolejowych, w tym tramwajem lub metrem, lub przewóz osób środkiem transportu poruszającym się po jednej ©Kancelaria Sejmu s. 23/28 2018-02-09 szynie lub na poduszkach powietrznych lub magnetycznych, inny niż transport kolejowy i transport linowo- -terenowy;”,
ŹRÓDŁO: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000317/T/D20180317L.pdf
Dlaczego właściwa ustawa nie została zmieniona w sposób właściwy, ale poprzez zupełnie inną ustawę – tego nie wiemy. Widocznie rząd jak zwykle wprowadzał zmiany w wygodnym dla siebie, pospiesznym trybie pracy…
Czy Rzeszów doczeka się kolei jednoszynowej?
Od roku – przynajmniej wszystko na to wskazuje – nic już nie stoi na przeszkodzie. Dlatego właśnie temat w mediach powraca i rusza nowa kampania zmierzająca ku zbudowaniu kolejki nadziemnej. Dlatego Rzeszów może niedługo zasłynąć nie tylko z szybkiego rozwoju, ogrzewanych lub klimatyzowanych przystanków autobusowych, ale też z pierwszej w Polsce kolejki jednoszynowej. Wszystko po to, by rozładować ruch autobusowy i ułatwić komunikację całej aglomeracji.
Dlaczego akurat monorail?
Rozwiązania znane już od prawie 15 lat w Chinach są dla Rzeszowa bardzo atrakcyjnym kąskiem. Chodzi tu m.in. o to, iż pociągi jednoszynowe są bardzo szybkie, ekonomiczne i ciche. Przy tym nie emitują spalin, a koszt budowy trakcji jest niższy niż budowa metra, czy linii tramwajowych. Kolej naziemną łatwiej poprowadzić między budynkami, szybko rozbudować, czy zmodernizować albo wydłużyć o kolejne miejscowości. Możliwa jest również integracja stacji i przystanków z budynkami! Najciekawszy wydaje się jednak pomysł, aby wypełnić rzeszowską kolejkę pojazdami autonomicznymi…
GB
